Trong thời điểm hiện tại có nhiều ngành nghề đào tạo đại học mới ra đời, việc mỗi học sinh lựa chọn được trường, ngành yêu thích và phù hợp với năng lực, điều kiện, hoàn cảnh bản thân và vấn đề đặt ra với mỗi trường phổ thông. Phát huy vai trò là cầu nối tư vấn, hướng nghiệp cho đoàn viên, thanh niên học sinh; các cấp bộ Đoàn trong toàn tỉnh đã áp dụng và triển khai nhiều mô hình mới nhằm nâng cao chất lượng trong công tác tư vấn, hướng nghiệp cho đoàn viên, thanh niên học sinh.
Đổi mới hình thức thực hiện
Một trong những nét tiêu biểu mới trong hoạt động tư vấn, hướng nghiệp thời gian vừa qua của tổ chức Đoàn Thanh niên đó chính là giới thiệu và áp dụng phần mềm miễn phí có tên "ILO-Hướng nghiệp" của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO). Đây làm một ứng dụng dành cho thiết bị di động được ILO phát triển dựa trên bộ tài liệu hướng nghiệp được sửa đổi dành cho học sinh Việt Nam.
Tên và biểu tượng ứng dụng ILO - Hướng nghiệp trong các cửa hàng ứng dụng
Thông qua thực hiện các bài kiểm tra trên ứng dụng này, các đoàn viên, thanh niên học sinh sẽ hiểu được sở thích, năng khiếu và tiềm năng của bản thân để lựa chọn được lĩnh vực, ngành nghề, môi trường thích hợp trong thị trường lao động; đồng thời ứng dụng sẽ thông báo kết quả bài kiểm tra và đưa ra các tư vấn về lựa chọn nghề nghiệp đến email của người dùng. Việc sử dụng rộng rãi ứng dụng này đã giúp các em học sinh đã được tìm hiểu rõ hơn về các loại hình nghề nghiệp để chuẩn bị cho sự phát triển của mình cũng như tìm được một hướng đi phù hợp nhất sau khi tốt nghiệp bậc học THPT.
Giao diện thân thiện và đầy đủ thông tin, hấp dẫn người dùng của ứng dụng.
Thay đổi cách tiếp cận
Khác việc tổ chức các buổi tư vấn, hướng nghiệp đại trà như những năm trước đây, trong năm nay các Đoàn trường học trên địa bàn tỉnh đã tổ chức khảo sát đối với ĐVTN khối 12 về ngành nghề các em mong muốn, yêu thích cũng như năng lực phù hợp với ngành nghề đó; trên cơ sở lựa chọn của học sinh, Đoàn trường sẽ tổ chức tư vấn để ĐVTN hiểu rõ và lựa chọn ngành đăng ký xét tuyển phù hợp, đồng thời là cơ sở phối hợp với các giáo viên bộ môn xây dựng kế hoạch ôn tập phù hợp, đẩy mạnh công tác tư vấn thông tin tuyển sinh, hướng nghiệp theo nguyện vọng, năng lực của học sinh.
Ngày hội hướng nghiệp với chủ đề "Trở thành công dân toàn cầu" năm 2021 do Ban Thường vụ Huyện đoàn Tân Kỳ tổ chức.
Trong bối cảnh hiện nay, nhiều ĐVTN chọn ngành theo xu hướng ngành "hot" mà quên đi yếu tố phù hợp với năng lực, điều kiện bản thân dẫn đến không theo được trong quá trình học, hoặc ra trường mà không tìm được công việc phù hợp. Do đó các tiếp cận của tổ chức Đoàn Thanh niên hiện này đó chính là theo thứ tự tư vấn nghề, tư vấn ngành rồi mới đến tư vấn trường để đưa ra lựa chọn tối ưu nhất; và không kém phần quan trọng là tìm được môi trường phù hợp thỏa mãn các điều kiện về năng lực bản thân, gia đình và nhu cầu xã hội.
Không chỉ tập trung vào kiến thức phổ thông
Để thực sự trở thành một sinh viên thành công trong kỷ nguyên 4.0, các ĐVTN ngay từ bây giờ cũng cần trang bị cho mình về kỹ năng, kiến thức, ngoại ngữ, công nghệ và nhất là thái độ. Vì vậy trách nhiệm của tổ chức Đoàn đó chính là tổ chức những hoạt động rèn luyện kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm... giúp ĐVTN thấy được tầm quan trọng của các kỹ năng mềm đối với lứa tuổi học sinh, hình thành tính tự lập, tạo sự tự tin, trưởng thành trong học tập cũng như trong cuộc sống.
Nâng cao chất lượng các chương trình giáo dục kỹ năng sống nhờ sự hỗ trợ của các giảng viên chuyên nghiệp.
Nhận thức được sự quan trọng của việc giáo dục, rèn luyện kỹ năng mềm cho ĐVTN bên cạnh việc đào tạo kiến thức, các tổ chức Đoàn trong các trường THPT, Trung tâm GDTX-GDNN trên địa bàn tỉnh đã chú trọng hướng ĐVTN đến phương pháp "học trải nghiệm, sáng tạo" và đưa nhiều hoạt động ngoại khóa hơn đến với học sinh; trong đó tập trung vào bốn phương pháp chính là giáo dục kỹ năng mềm thông qua các hoạt động của đoàn trường, chi đoàn lồng ghép trong các tiết chào cờ, sinh hoạt lớp, sinh hoạt tập thể của trường; giáo dục kỹ năng mềm thông qua sổ tay tuyên truyền, các inforgraphic...; tạo điều kiện cho học sinh tham gia các hoạt động bề nổi thông qua các loại hình sinh hoạt văn hóa nghệ thuật, hoạt động vui chơi lành mạnh, hội trại, thể dục, thể thao, hoạt động xã hội, lao động công ích hay tham gia tiếp cận khoa học - kỹ thuật; xây dựng các câu lạc bộ học sinh.
Giờ ra chơi trải nghiệm sáng tạo tại trường THPT Quỳ Hợp 3
Tất cả những hoạt động trên của tổ chức Đoàn Thanh niên đều đang được các địa phương, đơn vị chủ động tích cực sáng tạo triển khai theo nhiều hình thức phù hợp với điều kiện của từng nơi, giúp cho ĐVTN học sinh nắm chắc kiến thức, tăng cương tinh thần đoàn kết, góp phần giáo dục các em về đạo đức, lối sống, lòng nhân ái, ý thức bảo vệ môi trường, thiên nhiên, kỹ năng ứng xử với bạn bè, thầy cô...đặc biệt góp phần phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Từ đó góp phần định hướng nhân cách, định hướng tương lai nghề nghiệp cho học sinh sau này.
Hồ Mạnh - Ban TTNTH Tỉnh đoàn.
